30.01.2022 tarihinde Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi (SDAM) Diyarbakır Temsilciliğinde Araştırmacı Sidar ERGÜL‘ün sunumuyla “Mürşid-i Seyyah Bir Dava Adamı: Abdürreşid İBRAHİM (1857-1944) ve Japonya'da İslam” konulu seminer etkinliği düzenlendi.
M. Akif ERSOY'un yakın dostu, Sultan II. Abdülhamid'in kendisinden övgüyle söz ettiği Abdürreşid İbrahim'in yaşadığı dönem ve büyüdüğü coğrafya hakkında genel bir çerçeve çizen ERGÜL; İslam alimi ve davetçisi Abdürreşid İbrahim'in, Türkistan coğrafyasında Kazan bölgesinde Halidiye İslami ekolü aracılığıyla gelişen İslami fikriyattan beslendiğini vurguladı. Bu fikriyatın, Türkistan'da Ruslara karşı Türklerin birleşmesini isterken İslam dünyasında ise ‘İslam Birliği'nin gerçekleşmesi anlayışını esas aldığını belirtti.
Müslüman dünyanın 19.yüzyıldan itibaren ciddi buhranlar içine girdiğine değinen ERGÜL, yaşanan buhranlara ve sömürgeciliğe karşı Abdürreşid İbrahim'in Müslüman halklar arasında bir uyanış ve dirilişin gerçekleşmesi yolunda doğudan batıya pek çok ülkede aktif çalışmalarda bulunarak Mürşid-i Seyyah olarak 87 yıllık ömrünü feda ettiğinin altını çizdi.
Rus istilasına uğrayan Kazan bölgesinde doğan; Arapça, Farsça, Rusça, Japonca, Latince ve Fransızca bilen Abdürreşid İbrahim'in, Rus mezalimine karşı Müslümanların bir yandan fikri yönden aydınlanmasına gayret edip usul-i cedid yöntemiyle medreselerde ihya adımları atarken öte yandan siyasi girişimlerde bulunarak Müslümanların ittihad etmelerine yönelik çalışmalarda bulunduğu aktarıldı. Bu sebepten sürekli Rus Devleti'nin baskılarına maruz kaldığı belirtildi. Abdürreşid İbrahim'in 1913'te Osmanlı vatandaşlığına geçtiğini belirten ERGÜL, Müslüman dünyanın yegâne temsilcisi konumunda olan Osmanlı Halifeliğinin güçlenmesinden yana, emperyalist devletlere karşı Müslümanların ‘İslam Birliği' inancı çerçevesinde hilafet etrafında toplanmasına yönelik adımlar atarken aynı zamanda bir aksiyoner ve mücahid olarak İtalyanlara karşı Trablusgarp'ta, Ruslara karşı Sarıkamış'ta, İngilizlere karşı Irak cephelerinde bulunduğunun altını çizdi.
Japonya'da İslam'ın tanınmasında ve halk arasında kabul görmesinde merhum Abdürreşid İbrahim'in hususi yeri olduğuna vurgu yapan ERGÜL, İbrahim Efendi'nin Japonya'da Tokyo Camii'nin yapılmasında, İslam'ın resmen tanınmasında doğrudan rol oynadığını; günümüzde 230 binden fazla Müslümanın ülkede yaşadığını paylaştı. Japonya'nın Asya'nın parlayan yıldızı olduğunun farkında olan İbrahim Efendi'nin; Japonya'nın İslam'la tanışmasına ve İslam'ın neşvü-nema bulmasına yönelik ayrıca önem verdiğini, bundan ötürü Japonya'nın kazanılması halinde Müslüman dünya için iyi bir müttefik ve hami olabileceği ideali ile hareket ettiğini aktardı.
Abdürreşid İbrahim'in basın-yayın çalışmaları ve eserleri paylaşıldıktan sonra gerçekleşen soru-cevap faslından sonra seminer sona erdi.
Sunumlarından dolayı sayın Sidar ERGÜL'e ve katılımcılara teşekkür ederiz.